Spis treści
Kiedy służba BHP jest obowiązkowa?Potrzebujesz pomocy związanej z tym tematem?
ul. Przemysłowa 10
40-020 Katowice
PL9542792700
Kariera w służbie BHP zależy od posiadanych kwalifikacji. Sprawdź jak wygląda ścieżka kariery w BHP oraz jakie stanowiska w BHP można objąć.
Zgodnie z art. 23711 Kodeksu pracy pracodawca zatrudniający powyżej 100 pracowników ma obowiązek utworzenia służby BHP, choć taką komórkę można utworzyć również w mniejszym zakładzie pracy. Pracownicy służby BHP muszą jednak spełniać określone wymagania. Sprawdźmy zatem, jakie są stopnie i tytuły w służbie BHP i jakie trzeba mieć kwalifikacje, aby móc ubiegać się o dane stanowisko.
Obowiązek utworzenia wyspecjalizowanej i wyodrębnionej komórki zwanej "służbą BHP" spoczywa na pracodawcach, którzy zatrudniają powyżej 100 pracowników. Natomiast w zakładach zatrudniających do 100 pracowników pracodawca powierza zadania służby BHP pracownikowi zatrudnionemu na innym stanowisku. W przypadku braku pracowników o wymaganych kwalifikacjach pracodawca może również powierzyć zadania służby BHP pracownikom z zewnątrz. W przypadkach uzasadnionych zagrożeniem zawodowym inspektor pracy może nakazać utworzenie służby BHP lub zwiększenie liczby pracowników tworzących służbę BHP. Wszystkie osoby realizujące zadania służby BHP muszą ukończyć szkolenie dla pracowników służby BHP.
Kariera w służbie BHP zależy m.in. od posiadanego wykształcenia i stażu pracy. Niezbędne kwalifikacje pracowników zatrudnionych na poszczególnych stanowiskach określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2004 nr 246 poz. 2468). Jakie są stanowiska w BHP według rozporządzenia?
Osoba sprawująca funkcję inspektora ds. BHP powinna posiadać tytuł zawodowy technika bezpieczeństwa i higieny pracy.
O zatrudnienie na tym stanowisku może ubiegać się osoba, która posiada tytuł zawodowy technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3-letni staż pracy w służbie BHP. Starszym inspektorem ds. BHP może zostać również osoba, która ukończyła studia wyższe o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub studia podyplomowe w zakresie BHP.
Osoba zatrudniona na tym stanowisku musi posiadać wykształcenie wyższe o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub studia podyplomowe w tym zakresie. Niezbędnym wymogiem jest również co najmniej roczny staż pracy w służbie BHP.
Kariera w służbie BHP na tym stanowisku wymaga wyższego wykształcenia w zakresie BHP (studia o kierunku lub specjalności albo studia podyplomowe) oraz co najmniej 3-letniego doświadczenia w pracy w służbie BHP.
Osoba zatrudniona na stanowisku głównego specjalisty ds. BHP musi mieć ukończone studia wyższe o kierunku lub specjalności w zakresie BHP albo studia podyplomowe w zakresie BHP. Niezbędny jest również co najmniej 5-letni staż pracy w służbie BHP.
Obowiązki pracowników służby BHP zostały szczegółowo określone w rozporządzeniu Rady w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 109 poz. 704 oraz Dz.U. 2004 nr 246 poz. 2468). Jeśli chodzi o zakres obowiązków, stopnie i tytuły w służbie BHP nie mają znaczenia. Zarówno specjalista, jak i inspektor podejmują działania, które mają zapobiegać zagrożeniom zawodowym oraz poprawiać stan bezpieczeństwa i higieny w zakładzie pracy. Ponadto pracownik służby BHP pełni funkcje doradcze, kontrolne i wykonawcze w zakresie BHP. Może na przykład odsunąć od pracy pracownika, który stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia swojego lub innych osób.
Stopnie i tytuły w służbie BHP mają znaczenie, gdy mowa o rozwoju zawodowym i możliwościach. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów służba BHP może być wyodrębnioną komórką jednoosobową lub wieloosobową. Kierownik działu wieloosobowego musi spełniać wymagania co najmniej jak dla specjalisty ds. BHP, natomiast w przypadku komórki jednoosobowej wymagane są kwalifikacje starszego inspektora ds. BHP. Ponadto specjalista BHP może współpracować z zakładem pracy jako specjalista spoza zakładu, świadcząc usługi w ramach własnej działalności gospodarczej lub na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Należy jednak pamiętać, że kariera w służbie BHP nie jest "automatyczna". Fakt posiadania tytułu zawodowego i odpowiedniego stażu pracy nie oznacza, że dana osoba od razu awansuje na stanowisko starszego inspektora czy specjalisty. Rozporządzenie określa jedynie minimalne wymagania na dane stanowisko. Oczywiście po uzyskaniu odpowiednich kwalifikacji (czyli np. po przekroczeniu 3-letniego stażu pracy) można porozmawiać z pracodawcą o awansie na wyższe stanowisko.
W niektórych firmach nie stosuje się oficjalnego nazewnictwa zgodnego z rozporządzeniem. Zamiast inspektora czy specjalisty ds. BHP pracownicy są zatrudniani na stanowisko "pracownika służby BHP", "referenta w dziale BHP" czy "kierownika działu BHP". Nieprawidłowe (choć nie zabronione) są również stanowiska "młodszego specjalisty ds. BHP" czy "HSE specialist". Jednak niezależnie od tego, jakie są stanowiska w BHP w firmie, dla stażu pracy liczą się trzy kwestie:
Co ważne, kariera w BHP - a dokładniej staż pracy - zależy od tego, czy pracownik był zatrudniony w odrębnej komórce służby BHP. Nie wlicza się do stażu pracy okresu, w którym pracownik pełnił obowiązki służby BHP, ale był zatrudniony przy innej pracy. Staż pracy nie jest naliczany także wówczas, gdy pracownik pełnił obowiązki służby BHP na podstawie umowy cywilnoprawnej lub jako zewnętrzny specjalista. Ponadto stopnie i tytuły w BHP uzyskuje się dopiero po zdobyciu wymaganego wykształcenia. Oznacza to, że uczeń szkoły policealnej lub student nie nabywa stażu podczas pracy w służbie BHP w trakcie nauki.
Zgodnie z polskimi przepisami firmy zatrudniające powyżej 100 pracowników mają obowiązek utworzenia odrębnego działu zwanego służbą BHP. Skład służby BHP może być jedno- lub wieloosobowy. Pracownicy służby BHP mogą zajmować następujące stanowiska: inspektor do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, starszy inspektor ds. BHP, specjalista ds. BHP, starszy specjalista ds. BHP oraz główny specjalista ds. BHP. Kariera w BHP zależy od posiadanego wykształcenia i stażu pracy w służbie BHP.
| Stanowisko | Minimalne wymagania |
|---|---|
| inspektor ds. bezpieczeństwa i higieny pracy |
|
| starszy inspektor ds. bezpieczeństwa i higieny pracy |
|
| specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy |
|
| starszy specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy |
|
| główny specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy |
|